پاسیوهای ایرانی : گلخانه خانگی آقای حسن حاکمی در کرمان

فوریه 1st, 2012 | اطلاعات و لوازم جانبی باغبانی, پاسیوهای ایرانی, طراحی فضای سبز

در این مدتی که سایت گلستان علی را راه انداخته‌ایم همیشه به این فکر بوده‌ام که چگونه میتوان به توسعه فرهنگ نگهداری گل و گیاه در خانه‌ها کمک کرد. یکی از ایده‌هایی که به نظرم مفید است نمایش عکس از محلهای نگهداری گل و گیاه در خانه‌های ایرانی به کسانی است که به این فعالیت کاملا مفید علاقمندند ولی فکر میکنند کار سختی است یا امکاناتش در خانه‌های امروزی فراهم نیست.

برای همین از چند وقت پیش روی فیس بوک گلستان علی این مطلب رو اعلام کردیم و گفتیم که یا علی بگوییم و نمونه‌های مختلفی را از شهرهای مختلف ایران جمع آوری بکنیم. اتفاقا همین روزها عکسهای لیلیومهای جناب آقای حسن حاکمی را که ساکن شهر کرمان هستند دریافت کردیم که دیدم محیط گلخانه‌ای خاصی درست کرده‌اند و ازشان خواهش کردم که عکسهای بیشتری از گلخانه‌شان برای ما ارسال بکنند. و ایشان لطف کردند و عکسهای گلخانه‌ی ایشان را در ادامه مشاهده میفرمایید.

آقای حاکمی گوشه‌ای از حیاط را بوسیله اسکلت فلزی سبک و ورقهای پلی کربنات دو جداره شفاف (ورقهای هالوشیت) به گلخانه اختصاص داده‌اند. که دارای باغچه و امکان کاشت گیاه در زمین هم هست. و قفسه‌بندی هم برای گلهای کوچکتر انجام شده‌است. ورقهای پلی کربنات دوجداره ضریب انتقال حرارتی کمی دارند و شاید در زمستان به دلیل آب و هوای کرمان به سیستم گرمایش خیلی پرمصرفی هم نیاز وجود نداشته‌باشد. در تابستان هم با باز گذاشتن در و هواکشها میتوان دما و رطوبت گلخانه را کاهش داد و باز هم نیاز به مصرف انرژی کم است.

در ایران خوشبختانه ورقهای پلی کربنات برای گلخانه و سایر مصرف در دو شرکت نوآوران آیدا پلاستیک تبریز و پلیمر طلایی یزد (و شاید شرکتهای دیگر) تولید میشود و انواع زیادی هم واردات میشود. این ورقها برای سقف و دیوار گلخانه بسیار مناسب هستند. نسبت به شیشه مقاومت بیشتری دارند و نسبت به شیشه ضریب انتقال حرارتی خیلی کمتری دارند. به دلیل دوجداره بودن نور را میشکنند و درون گلخانه سایه دیوار مشهود نمیشود (همه قسمتها نور یکسانی دریافت میکنند). آنتی UV دارند و اشعه ماوراء بنفش را کاهش میدهند. ما هم در گلستان علی سالنی را با این ماده درست کرده‌ایم و تنها دو نکته ضروری در اینباره به ذهنم میرسد و مهمترینش اجرای این ورق است. به دلیل ضریب انبساط و انقباض زیاد این ورقها اگر با پیچ به فلز محکم بشوند پس از مدتی که ورق انقباض و انبساط کرد اطراف پیچها میشکند و ورق از بنده جدا میشود. برای همین اجرای صحیح این ورقها با تسمه‌های آلومنیومی خیلی مهم است. مشکل چکه آب از سقف هم – مانند سایر پوششهای نایلونی و پلی اتیلنی – در این ورقها هم وجود دارد و با تهویه هوا یا سیستم گرمایش باید آن را کاهش داد. (لطفا برای مشاهده تصاویر بزرگتر روی عکسها کلیک بفرمایید)

 

آیا لازم است ما برای نگهداری گل و گیاه محل جداگانه داشته‌باشیم؟

جواب بنده مسلما «بله» نیست! هرچند ایده‌آل اینکار داشتن محیطی اختصاصی و گلخانه‌مانند هرچند در سایز کوچک است تا بهترین نتیجه بدست آید ولی داشتن گلخانه اجباری نیست. برای مثال به آکواریوم اشاره میکنم که برای نگهداشتن بهترین ماهیها به مجهزترین آکواریومها نیاز است ولی سایز آکواریوم زیاد هم مهم نیست که حتما بزرگ باشد و گران قیمت! بلکه در سایزهای کوچک هم میتوان فعالیت خوبی کرد.

هدف اصلی بنده نشان دادن این است که بدون داشتن پاسیو و گلخانه هم میتوان در منزل گل نگهداری کرد. مثلا اینروزها بنده روی راه‌پله‌ها و پیلوت‌ها فکر میکنم. حتی در اردبیل سرد که در زمستان سال نود دمای هوا به منفی 35درجه هم رسید، میتوان در راه‌پله‌های نورگیر گیاه داشت. زیرا در خانه‌های امروزی که ساخته میشود اغلب نقشه‌ها به این شکل است که ساختمان دارای پیلوت است با چند طبقه مسکونی روی آن. پیلوت اغلب برای پارکینگ ماشینها استفاده میشود که مسلما فضاهای خالی بین محلهایی که ماشینها باید توقف کنند وجود دارد. حال باید دید آیا این محلها دارای نور و دمای مناسب هستند؟ و آیا گیاهی وجود دارد که در چنین دمایی زندگی بکند؟

چیزی که ما نیاز داریم به دوستان علاقمندمان نشان بدهیم همین نکته است. که گیاهان را باید در محلهای مناسب خودشان تعبیه کنیم. اگر در یک دسته بندی کلی گیاهانی را که در خانه‌ها و گلخانه‌ها به عنوان گیاه زینتی نگهداری و پرورش داده میشود را تقسیم بندی بکنیم:
* همیشه سبزهای گرمسیری (نیازمند نور متوسط و دمای گرم در تمام سال، مانند دفین باخیا، برگ انجیری، آگلانما و…) که برای درون خانه و گلخانه مناسبند.
* همیشه سبزهای نیمه گرمسیری (نیازمند نور متوسط به بالا و علاقمند به دماهای گرم ولی مقاوم به شرایط خنک کوتاه مدت، مانند پالم‌ها، یوکا، فنیکس و بسیار گیاه دیگر) که علاوه بر درون خانه و گلخانه میتوان در راه‌پله‌ها و پیلوتها و گلخانه‌های سرد هم نگهداری کرد.
* کاکتوسها که نیازمند نور بسیار زیاد و آب کم و دمای متوسط به بالا هستند. برخی کاکتوسها به دمای نزدیک صفر مقاومت خوبی دارند. مانند برخی سرئوسهای بزرگ و برخی اوپونتیاها که در محیط طبیعی نیمه گرمسیری نیمه بیابانی زندگی میکنند.
* و سایر گیاهان.

در این دسته‌بندی اگر دقت کنید میبینید که نیمه‌گرمسیریهایی را که در زمستان تا صفر درجه مقاومت نشان میدهند را میتوان در محلهای بدون گرمایش که دارای نور کافی باشند نگهداری کنیم. این گیاهان کدامها هستند؟ ما باید اقلیم کوچک مورد نظرمان را بررسی کنیم و ببینیم مینیموم دمای آن قسمت از خانه که مد نظر ماست چقدر میشود؟ میزان نورگیری در طول روز چقدر است؟ و ثبات دمایی آیا وجود دارد؟ (چون گیاهان طالب و علاقمند شرایط اقلیمی کم تغییر هستند. یعنی دوست ندارند یکباره هوا سرد و گرم بشود. دوست دارند تغییرات دمایی هوا به آرامی انجام شود تا بتوانند خودشان را با آن تطبیق بدهند. برای مثال یک درخت سیب در زمستان تا منفی 40 درجه مقاومت دارد در حالیکه اگر در تابستان یکباره دمای هوا به چند درجه زیر صفر برسد ممکن است سرما درخت را از بین ببرد.)

گیاهان را چگونه انتخاب کنیم؟

محل را باید شناسایی کنیم و مشخصات آن برای ما مشخص شود. برای مثال ما مغازه‌ای داریم که بخاری شبهای زمستان خاموش میشود. ولی دمای شبانه به زیر صفر نمیرسد. ویترین مغازه هم طوری است که گذاشتن گیاه جلوی شیشه‌ها مزاحمتی برای کسب و کار ندارد. (مثلا نمایشگاه خودرو، بنگاه املاک و…) حال ما گیاهی نیاز داریم که به نور خورشید علاقمند باشد و تحمل دمای نزدیک به صفر درجه را داشته‌باشد. در این زمان باید به کتابها و سایتهای گل و گیاه مراجعه کنیم و لیستی از گیاهانی که چنین شرایطی دارند را انتخاب کنیم و ببینیم از کدامشان خوشمان می‌آید و در دسترس ماست. و آیا حساسیت به مورد دیگری دارد یا نه؟ (مثلا برخی گیاهان به دود سیگار ممکن است حساس باشند. یا به پر آبی و کم آبی حساس باشند و…) و حال میتوانیم اقدام به تهیه، خرید یا تکثیر این گیاه بکنیم.

یک مثال: در مغازه‌های اردبیل میتوان درختچه‌های مرکبات را نگهداری کرد. بهار و تابستان گلهای بسیار معطرشان زینت بخش مغازه است و در پاییز و زمستان میوه‌هاشان. در حالیکه این مغازه‌ها اغلب سیستم گرمایش خوبی ندارند. نکته اینجاست که مرکبات مانند نارنگی و پرتقال و کامکوآت و … به دماهای شبانه تا صفر درجه مقاومت خوبی دارند و وقتی شب‌ها عایق بندی محل مناسب باشد به ندرت دمای درون ساختمان به زیر صفر برسد. و روزها هم دمای هوا گرمتر و به 15 درجه و بیشتر میرسد. نور عالی هم که از پنجره‌ها دریافت میشود و محل نگهداری گیاه به محیط نیمه گرمسیری مانند گیلان و مازندران مشابه‌سازی میشود. پس میتوان به مغازه‌دارانی که علاقمند به نگهداری گیاه هستند و جلوی پنجره‌هاشان فضای کافی وجود دارد گیاهانی از تیره مرکبات را پیشنهاد داد که سبزینگی جذابی دارند، گلهای معطری باز میکنند، میوه‌های جذابی تولید میکنند، ماندگاری طولاتی مدت و جذابیتهای بصری خوبی دارند.

چه کمکی از شما (باغبانان خانگی) میخواهیم؟

بنده تقاضا میکنم اگر فکر میکنید در نگهداری گل و گیاه در خانه، محل کار یا پاسیوهای خانگی (با وجود محدویتهای امکانات، محیط و آب و هوا) به موفقیت‌هایی دست‌یافته‌اید تصاویری از محل نگهداری گل و گیاه‌تان برای ما ارسال کنید تا در بخش پاسیوهای ایرانی منتشر کنیم. به این طریق ایده‌های بسیاری در ذهن علاقمندان به گل و گیاه جرقه خواهد زد.

فقط خواهش میکنم تصاویر را جوری تهیه کنید که هم نمای کلی محل دیده شود و هم جزییات گیاهان. (اندازه‌های عکسها لازم نیست بزرگ باشد. مثلا 600*800 پیکسل کافی است. آدرس ایمیل ما: golestan.ali.com@gmail.com)

ارادتمند تمام باغبانان زحمت‌کش ایرانی
مهدی حکیمی – گلستان علی.

برچسب: , , , , , , , , , ,

3 دیدگاه

  1. محمد گفت:

    سلام
    شرکت مرصوص سازنده گلخانه های خانگی بصورت کاملا پیش ساخته و زیبا می باشد.
    جهت اطلاعات بیشتر به وب سایت http://www.greenhouse.ir مراجعه فرمایید.

  2. سید محسن گفت:

    باسلام آیا ساختن گلخانه ای کوچک حدود یک و نیم متر در یک و نیم متر در بالکن که از یک طرف دیوار دارد و از طرف دیگر پنجره با این نوع ورق ها امکان پذیر و به صرفه هست یا نه ؟

  3. یاشا گفت:

    بو ینی بولوم چوخ گوزل ودیرلی دی! ال لریز آغریماسین

لطفا در صورتی که درباره مطالب این صفحه؛ نظر، سئوال یا پیشنهادی دارید از طریق فرم زیر مطرح بفرمایید. اگر نظر شما برای تکمیل این مطلب مفید باشد به نام خود شما در همین صفحه منتشر میشود و احیانا در صورتیکه که نیاز به پاسخ داشته‌باشد در همینجا پاسخ داده میشود تا برای دیگران هم مفید باشد.
لطفا برای دریافت جواب، ایمیل صحیح وارد نمایید. | لطفا مطالب غیر مرتبط با این صفحه را از اینجا مطرح کنید.

نوشتن دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *