cyclamen سیکلامن
فوریه 3rd, 2011 | گیاهان خانگیسیكلامن یا نگونسار
مشخصات: اسم علمی گیاه نگونسار Cyclamen persicum ، از خانواده Primulaceae می باشد. این جنس دارای 15 گونه مختلف از گیاهان غده دار است كه به صورت وحشی در كشورها و جزایر مدیترانه ای یافت می شود. گونه موردنظر ما، بومی كشورهای شرقی مدیترانه ای و ایران است. ارتفاع آن به 15 تا 25 سانتی متر می رسد. گلهای آن معمولا در اوایل بهار ظاره می شوند. سیكلامن برگهای كروی، قلمی شك و سبز تیره دارد. در بعضی واریته ها لكه های نقرهای رنگ روی برگها به چشم می خورد. گلهای معطری به طول 5/2 تا 3 سانتی متر و به رنگ صورتی، قرمز، ارغوانی و سفید دارد.
سیکلامن گیاهی علفی دائمی است که بخش پایینی ساقه (هیپوکوتیل) آن در نزدیکی سطح خاک قطور شده و تشکیل ژوخه (غده) میدهد. برگها به طور مستقیم از این ژوخه بیرون میآیند. ژوخه ممکن است تخممرغی شکل با پهن و گرد باشد.از نظر گیاهشناسی این گیاه تک لپهای کاذب است و تنها یک لپه در رویان آن توسعه مییابد.
سیکلامن یک محصول مهم گلخانهای است که در فصل زمستان به بازار عرضه میشود. نگهداری آن در منازل نیازمند مراقبت بیشتری است.
گلدهی: این گیاه در زمستان گل میدهد. اگر بذر را اواخر تابستان امسال کشت کنید زمستان سال بعد گل میدهد. (14 تا 16 ماه بعد از کشت بذر گلدهی اتفاق میافتد) البته روشهای نوین دوره رشد را میتوانند به ۸ ماه کاهش بدهند.
توجه پزشکی: هیچ قسمتی از گیاه خوراکی نیست و خوردن آن موجب مسمومیت میشود.
نیازها و مراقبت: به طور کلی سیکلامن به هوای خنک و مرطوب نیاز دارد. دمای شبانه مورد نیاز این گیاه معمولا حدود 10 تا 15 درجه است. (برای همین وقتی به منزل منتقل میشود و دمای شبانه در منازل در زمستان معمولا بالای 20 درجه است و لذا گیاه دچار مشکل میشود. برای همین در منزل باید در محلی قرار داد که دمای شبانه گرم نبوده و سرد هم نباشد) دما هیچگاه نباید بالای 25 درجه باشد.
دمای بالا و کوددهی زیاد منجر به عدم گلدهی میشود. دمای خیلی کم و کود دهی کم نیز منجر به گیاهی نمو نیافته با دمگلهای طویل میشود.
نور: از فروردین تا مهر ماه باید با ایجاد سایه از شدت نور کاسته شود و پس از آن نیز در معرض نور خیلی شدید قرار نگیرد.
تهویه هوا: تهویه هوا برای این گیاه ضروری است چون از هوای خفه بیزار است. برای همین در گلخانههای تولیدی معمولا زیر گلدان سیکلامن یک گلدان خالی را به صورت معکوس به عنوان پایه قرار میدهند تا گیاه در ارتفاع بیشتری قرار بگیرد و گلدانها را طوری میچینند که برگهای گیاهان به هم دیگر برخورد نکند و بین دو گلدان فضای کافی برای گردش هوا وجود داشته باشد.
آبیاری: آبیاری متوالی مفید است ولی آب نباید ته گلدان و پای گیاه انباشته شود که منجر به پوسیدگی میشود. از آبهای آهکی نباید استفاده شود چون باعث ایجاد لکههای سفید روی برگها میشود که منجر به زخمی و خراب شدن برگها میشود.
pH: بین 5 تا 6 برای این گیاه مناسب است.
کود: كود مورد نیاز گیاه نگونسار را میتوان به میزان 3 گرم در لیتر ، هر هفته یكبار در تابستان و دو هفته یكبار در زمستان مورداستفاده قرار داد.
خاک: مخلوطی از خاك برگ و ماسه برای رشد این گیاه مناسب است. ترکیب ۲ تا ۳ قسمت خاک معمولی و خاک برگ همراه یک قسمت ماسه و یک قسمت کود حیوانی پوسیده. امروزه از ترکیب پیت ماس + کوکوپیت + پرلیت استفاده میشود باید بسیار سبک باشد و از تهویه خوبی برخوردار باشد تا از پوسیدگی ژوخه جلوگیری شود.
ازدیاد: افزایش این گیاه بیشتر با کشت بذر در اواخر مرداد و شهریور انجام میشود. همچنین با تقسیم بخش ژوخهای قابل تکثیر است. درصد جوانهزنی بذرها کم است. و بذرهایی با سن کمتر از یکسال بهتر هستند. (در ظروف در بسته در دمای ۳ درجه تا دو سال میتوان بذرها را نگهداری کرد). بذرها سیاه رنگ و به نسبت درشت هستند و در فاصله 1 تا 2 سانتیمتری کشت میشوند. در بستری از ترکیب ماسه پیت خاکبرگ پوسیده و خاک معمولی با نسبتهای مساوی.
در دمای 18 تا 20 درجه و رطوبت نسبی 100درصد و در تاریکی بذرها پس از 3 تا 4 هفته جوانه میزنند. خیساندن بذرها قبل از کاشت مفید است. پس از جوانه زنی نشاءها به محیط روشن با رطوبت نسبی 70درصد منتقل میشوند. پس از ۲ یا ۳ برگی شدن نشاءها آنها را به گلدانهای کوچک با ترکیب خاکی سبک منتقل میکنند. از این مرحله تغذیه با کود کامل هر دو یا سه هفته یکبار باید انجام شود. و به تدریج با بزرگتر شدن گیاه به مرور به گلدانهای بزرگتر منتقل میکنند.
در اواخر بهار گیاهان باید به اندازه کافی بزرگ شدهباشند تا در گلدان نهایی (مثلا با دهانه 19 یا 20 سانتیمتر) کاشته شوند.
در اواخر آبان سال گلدانها را به گلخانهای انتقال میدهند که دمای آن بالای 16 درجه نشود. تا گلدهی آغاز شود.
در کشت این گیاه باید توجه کرد که برآمدگی انتهای ساقه (ژوخه) در سطح خاک قرار گیرد چون کاشت عمیق آن موجب پوسیدگی میشود.
خلاصه مراحل کاشت:
مرداد سال یک » کاشت بذر و نگهداری تا مرحله دو و سه برگی شدن » اواخر بهار سال دو » انتقال به گلدان اصلی و رسیدگیها » اواخر آبان سال دو» دمای گلخانه کمتر از 16 درجه » زمستان سال دو تا بهار سال سه » گلدهی
نکته: در زمستان میزان کوددهی کاهش مییابد ولی گیاه نباید از مواد غذایی محروم باشد.
پس از گلدهی: سیکلامن را پس از یک دوره خفتگی (شرایط گرم و خشک) که پس از سپری شدن دوره گل اعمال میشود (یعنی وقتی گلها تمام شد گیاه را در محیط گرم قرار داده و کمتر آبیاری میکنند) میتوان گیاه را برای گلدهی دوم نگهداری کرد. اما از مرغوبیت گلها کاسته خواهدشد. بنابراین از نظر اقتصادی نگهداری آن بیش از یک دوره مقرون به صرفه نیست.
در افزایش با تقسیم ژوخه، هر قسمت باید یک یا دو برگ داشته باشد. سپس قلمهها در ماسه کشت میشوند اگر این عمل در دی ماه انجام شود طول مدت گلدهی از 16 ماه به 12 ماه کاهش مییابد.
مشکلات رایج:
– ریزش برگها: نشانه کم آبی یا خشک بودن محیط گیاه است. که باید رطوبت هوا را بالا برده و آبیاری به اندازه کافی باشد.
– ریزش جوانه گل: ناشی از دمای بالا، نور کم، آب کم یا کود بیش از حد است.
– تاخیر در گلدهی: ناشی از دمای بالا یا پایین، نور ناکافی، تغییرات میزان مواد غذایی، بزرگی بیش از حد گلدان و تفاوتهای ژنتیکی است.
– گلهای خیلی کوچک: ناشی از دمای بالا، کود زیاد، یا ژنتیک است.
– پژمردگی و نرمی گیاه: ناشی از خشکی، مقادیر زیاد نمک در خاک یا آب، دماهای بسیار بالا، نور کم یا بیماری های گیاهی است.
– رنگ پریدگی یا زردی برگها: ناشی از کمبود موادغذایی، pH بالا، شدت نور زیاد، خشکی خاک یا بیماریهای گیاهی است.
– طویل شدن دم برگها: ناشی از نور ناکافی است.
آفات و بیماریها:
این گیاه به کنه سیکلامن، تریپس، نماتد ریشه، قهوهای شدن ژوخه و … حساس است.
سلام خسته نباشید.اسم گل رو شنیده بودم ولی هیچی در موردش نمیدونستم.ممنون از زحماتتون
ممنون از راهنمایی خوبتان.
تشکر.
اتفاقا برای اینکه سیکلمن مدت زیادتر گل نگهدارد بهتر است در محل سایه روشن و نیمه خنک نگهداری شود
آبیاری زیاد هم مضر هست موجب فعالیت قارچهای مختلف مانند بوتریتیس و انواع کپکها میشود
سلام،
جای گیاه من مناسب است ( مقابل نور و دمای مناسب دارد). ولی چند روزه که چندتا از شاخه های گلش پژمرده و خیلی نرم و خمیده شدند. در همین حال گیاه پر از غنچه است و هر روز چندتا از اون ها باز می شوند . هر روز صبح هم بهش آب می دهم.
لطف کنید علت این پژمردگی را برام توضيح دهید خیلی نگران هستم؟
بدون امکانات گرمایشی فقط گیاهان بیرونی مانند رز و شمشاد و … را میتوانید کار کنید. که آنها هم گلخانه نمیخواهد
سلام سایت خوبی دارید متشکرم
من دو دهنه گلخانه حدود 2000 متر دارم بدون امکانات گرمایی تا عید نوروز چه نوع گل تزیینی میتوانم در آنجا
پرورش بدهم
مرسی
راهش فراهم کردن شرایط مناسب برای زندگی گیاه است
سلام و خسته نباشید.
من گیاه سیکلامنی دارم که تقریبا تمام مشکلات رایجی که در بالا گفتید رو داره مثل زرد شدن وخشک شدن برگ ها-کمرنگ شدن و پژمردگی گلها ایا راهی هست که انجام بدم تا گلم دوباره سرحال بشه،اگه میشه منو راهنمایی کنید؟اگه کارهایی که گفتید رو انجام بدم دوباره گلم سرحال میشه؟
سلام یک سیکلامن صورتی از نمایشگاه گل خریدم دمای محیطی که در ان قرار دارد تقریبا 10 درجه است و نور نسبتا زیاد غیر مستقیم دارد .بعد از یک هفته حالا یک روز است که ساقه های ان کم کم از پایین نرم ولزج شده وخم می شود .و سه روز یک بار به ان اب می دهم
سلام خواهشا جواب منو بدید گیاهم داره از بین میره
لازم است به بعضي دوستان كه به تازگي با اين گياه آشنا شدند ياد آوري كنم كه شكل باز شدن اين گل متفاوت با بقيه است يعني دمگل وارونه ولي گلبرگ ها به سمت بالا باز مي شوند و اين وارونگي دليل بر پژمردگي گل ها نيست.
پیاچمتر را از لوازم آزمایشگاهیها میتوانید تهیه کنید.
سلام من یه سیکلامن دارم که برگها ش دارن زرد میشن علتش چیه؟هر روز اب می دم و در جای پر نور قرار داره.عمر گلهاش چقدره؟
سلام
من دیروز این گل را خریدم.صبح ساعت 7 تا 8 برای این که هوایی بخورد آن را در تراس گذاشتم اما وقتل آن را داخل آپارتمان آوردم همه ی گلهایش خمیده شده بود.اشکال چیست وچه کنم که دوباره گلها بایستند؟
salam
man ye ciklamen soati daram ke kam kam dare barghash zard mishe har roz abesh midam akhe age ab nadamesh saghe gol hash narmo khamid mishe.kenar panjere jonobi gozashtamesh aval aftab besh mikhord ama alan aftab nadare vali kheli jaye por norie.bayad chikar konam ?davam har golesh cheghadre?ye soal dg inke az koja mitonam ph mer begiram?
سلام من یه سیکلامن صورتی دارم که اخیرا انتهای گلبرگاش خشک میشه و ساقه هاش حالت پژمرده و خمیده دارن.باید چه کار کنم؟
ممنون
تا گیاه کامل زرد نشده آبیاری کنید. هرچند کم.
تا بذرها کاملا نرسیده و کپسولش باز نشده آماده نیست
ممنونم از راهنماییتون.
تشکر
در حال حاضر گیاهم دو تا گل کوچیک و دو تا برگ نیمه سبز و کمی زرد داره .دیگه بهش اب ندم تا بره به خواب یا هنوزم نگهش دارم و بهش آب بدم مرتب؟؟؟؟؟؟
بذرهاشو جدا کنم الان؟؟؟؟ بذر ها رو بزارم تو یخچال ؟؟؟؟؟؟ و کی بذرهارو بکارم ؟؟؟؟؟ بذرهاش خیلی کوچیکه؟سبز می شه واقعا؟
از اواخر پاییز و زمستان تا اوایل بهار معمولا در بازارها و مغازهها عرضه میشود
بذرها در یک تخمدان بزرگ تشکیل میشوند چیزی شبیه به فندق بعد از ریختن گلها تشکیل میشه و بزرگ میشه تا کاملا آماده بشه چند ماهی طول میکشه
اگر خیلی غرق آب باشه بله احتمال منجر به زرد شدن هست
ممکنه علت زرد شدن رطوبت مداوم خاک باشه؟؟؟؟؟
چقدر گیاه ناز نازیه و زود می رنجه .
سلام منم یه سیکلامن خریدم . دو تا سه تا از برگ هاش داره زرد میشه . دوست ندارم از بین بره . تو سایه پر نوره و از سطح زمین ارتفاع داره . فقط هوای اتاقم مرطوب نیست چه جوری رطوبت براش تهیه کنم ؟؟؟ یه سوال دارم تخم سیکلامن وقتی گل می ریزه تشکیل میشه و روی ساقه باقی می مونه ؟؟؟؟ این تخم جای گل می مونه بعدش باید چی کارش کرد؟؟ جداش کرد؟؟؟؟؟
سلام
اقا من تو كرج هر چي مي گردم دنبال اين گل پيدا نمي كنم پدرم در امد
هيچ كس حتي اسمش هم نشنيده يك راهنمايي اسم خاصي چيزي نداره جون من خيلي دوستش دارم
لطفا نکات گفته شده در بالا را رعایت فرمایید.
سلام.من 10 روز پیش 1سیکلامن بزرگ پرگل گرفتم.ظاهرش تو گلخونه سالم بود الان 2-3 روزه که برگهای پایینیش کم کم داره زرد میشه. شرایطش هم تو خونه خوبه. علتش چی میتونه باشه؟ ممکنه از آب زیاد یا دما باشه؟ نمی خام گلم خراب شه کمک کنید. مرسی
مطلب سیکلامن را مجددا با اطلاعات جدیدتر و کاملتر بروز کردم لطفا مطلب بالا را دوباره مطالعه فرمایید
و یک خبر خوب 🙂
سیکلامن من برگ داده باز 🙂 یه برگ کوچولوی ناز 🙂
سلام. از بابت جواب پرسش قبلیم خیلی ممنونم.
من پارسال یه سیکلامن خریدم که بعد از اتمام گلدهی خشک شد. بذرشو کاشتم و الان ده تا سیکلامن کوچیکه دو برگی دارم. برگها اندازه یک یه ریالی هستن.
می خواستم لطف کنید و شرایط نگهداری و زمان تعویض گلدان های استکانی و کوددهی و … را بگید. در ضمن بعد از اتمام گلدهی برای سال بعد باید چه شکلی از پیازش مراقبت کنم. با تشکر
بله امید همیشه هست. انشالله درست میشه
سلام
سعی کردم تا حد ممکن همه مسایل رو رعایت کنم.
برگ ها کاملا زرد شد و الان دیگه هیچ برگی نداره اما یکی دو تا از گل ها هنوز هستن. بقیه غنچه ها باز نشدن.
من مراقبت ادامه می دم. امیدی هست که دوباره برگ دهی کنه ؟ 🙁
کود دادن به گیاهی که گل دارد موجب میشه که گلها زودتر از زمان مورد انتظار برسند و پژمرده بشوند
از آنجا که گیاه به خاک اسیدی نیاز داره ممکنه آبیاری با آبهای سنگین موجب قلیایی شدن خاک بشه. اگر ممکن است از آب تصفیه یا آب معدنی سبک استفاده کنید.
نکاتی رو که در این مطلب اشاره شده آیا رعایت کردید؟
سلام. خسته نباشید و ممنون بابت این اطلاعات مفید.
من دو هفته پیش یک سیکلامن خریدم که دو سه روز هست همه برگها در حال زرد شدن هست. گلها به نظر شاداب می رسن. آبیاری سه روز یک بار به مقداری که خاک کاملا خیس می شه و نور هم نور متوسط داخل آپارتمان هست. جایی که گذاشتمش خیلی گرم نیست.
به توصیه فروشنده، به خاطر زرد شدن برگها کود تقویت کننده بهش دادم امروز به همراه ضد حشره که به میزان یک قاشق چایخوری در یک لیتر آب حل کردم.
ممنون می شم راهنماییم کنین تا گلم دوباره سرحال بشه.
موفق باشین